Helmond

In zijn nieuwjaarstoespraak kondigde burgemeester Jacobs zijn vertrek al aan. Hij gaat weg per 1 november. Inmiddels is de sollicitatieprocedure voor een opvolger achter de rug. Solliciteren naar het ambt van burgemeester van Helmond kon tot 26 april jongstleden. Eenentwintig kandidaten - zeventien mannen en vier vrouwen - hebben dat gedaan.

Wat voor soort burgemeester willen we? Het antwoord op deze vraag is te vinden in de profielschets die de gemeenteraad heeft vastgesteld. De profielschets bevat beschrijvingen van de eisen die gelden voor het burgemeesterschap en beschrijft de vaardigheden waarover kandidaten moeten beschikken om het ambt goed uit te kunnen oefenen. Ook is er aandacht voor de persoonlijke eigenschappen die een kandidaat dient te hebben.

De gemeenteraad wilde graag weten hoe de Helmonders hier over denken. Voor een enquete werd een lijst van 18 eigenschappen opgesteld. De mensen werd gevraagd welke drie eigenschappen de nieuwe burgemeester in ieder geval moet hebben. De eigenschap die het meest werd genoemd is "Is betrokken bij de stad, de inwoners en de ondernemers". En verder moet de nieuwe burgemeester boven de partijen staan, benaderbaar en communicatief zijn. In de vragenlijst wordt de nadruk gelegd op de sociale kant van het burgemeesterschap.

In een raadsvergadering op 28 maart werd de profielschets officieel vastgesteld en aangeboden aan de commissaris van de Koningin. Dit is de heer Wim van de Donk voor onze provincie. Hij is de schakel tussen de gemeenteraad en de minister van Binnenlandse Zaken. Kandidaten dienen hun sollicitatiebrief bij hem in te sturen.

Van manipulatie is geen sprake!, zei Van de Donk. Hij reageerde fel op uitspraken in de krant van Marcel Boogers, universitair hoofddocent bestuurskunde in Tilburg. Boogers had beweerd dat de commissaris een eerste "voorwasje" doet en eventueel sollicitaties achterhoudt. "Baarlijke nonsens", zei Van de Donk. De SP-fractie had hem gevraagd of de voorselectie inderdaad wordt gemaakt.

De sollicitanten worden beoordeeld door een vertrouwenscomissie. Deze commissie bestaat uit acht leden: vijf fractievoorzitters en drie adviseurs. Namens de SP heeft fractievoorzitter Erik de Vries zitting in de commissie. Omdat het om personen gaat, is alles streng vertrouwelijk.

Als de hele procedure is doorlopen, doet de gemeenteraad een voordracht. Hoewel de benoeming van een burgemeester officieel nog steeds gebeurt door de Kroon (Koningin en de ministers), wordt doorgaans altijd de voordracht van de raad opgevolgd. Naar verwachting is de benoeming na de zomervakantie rond.

Fons Jacobs stopt vervroegd per 1 november. Hij heeft een turbulente periode achter de rug met doodsbedreigingen uit de drugswereld. Toch is dat niet de reden om vervroegd te stoppen. "Ik lijd al dertig jaar aan suikerziekte en word volgend jaar 65. In ons bespottelijke pensioensysteem is het zo dat hoe langer ik doorwerk, hoe minder pensioen ik krijg. Was die rare regeling er niet geweest, dan zou mijn pensionering niet ter sprake zijn gekomen." Aldus Jacobs in een interview met het blad Binnenlands Bestuur van 17 februari. In hetzelfde interview erkent Jacobs dat hij in de beeldvorming op het internet en in de kranten er vaak slecht van afkomt. Maar hij is niet het type dat zoete broodjes bakt om maar goed over te komen. Hij ziet om zich heen dat burgemeesters om een flutverhaal bewierookt willen worden. "Ik hou niet van flut-verhalen en bewierookt wil ik ook niet worden. Daarom zie ik zo op tegen mijn afscheid. Geen spreker gaat vertellen wat ik fout heb gedaan. Dat kan ik beter zelf doen." Met de invloedrijkste krant in de regio, het Eindhovens Dagblad, leeft Jacobs in onmin. Jacobs: "Na alles wat er is gebeurd, is open communicatie met de pers erg moeilijk geworden. De krant durfde te melden dat mijn zoon in de drugshandel zit. Dan wordt het heftig hoor, zeker als in zoân periode de emotie de ratio overheerst. Dat gebeurde in een tijd dat de woordvoering door de locoburgemeester werd gedaan, dus weerbaar was ik niet. De hoofdofficier van Justitie heeft het verhaal onderuit gehaald, maar je maakt het wel mee. Onlangs eiste het Eindhovens Dagblad een interview. Let wel: het was geen vraag, maar een eis. Een eis die ik niet heb ingewilligd, omdat men niet aan mijn voorwaarden wilde voldoen."

Uit: Binnenlands Bestuur 17 februari 2012

Dit artikel verscheen in SPeerpunten, de lokale Helmondse bijlage bij de Tribune, het nieuwsblad van de SP

2012-05-15