Helmond

Het raadgevend referendum over het associatieverdrag tussen de Europese Unie en Oekraïne is een unieke kans voor burgers om zich uit te spreken over de toekomst van Europa. De meerderheid van de Tweede Kamer, inclusief coalitiepartij PvdA, heeft al aangegeven de uitslag van het referendum te willen volgen.

Tegelijkertijd zien we dat het kabinet veel minder geld beschikbaar stelt voor het organiseren van dit referendum dan voor andere verkiezingen. De kosten van de gemeenten voor het organiseren van de Tweede Kamerverkiezing in 2012 bedroegen 42,2 miljoen euro. Voor het organiseren van het referendum wilde het kabinet een bedrag van 20 miljoen beschikbaar stellen. Inmiddels heeft minister Plasterk dit bedrag met 10 miljoen verhoogd. Hij stelt: 'Het kabinet hecht aan een zorgvuldig voorbereid en goed georganiseerd referendum, met adequate toegankelijkheid voor de kiezers'.

Obstructie

In het ED wordt gesteld dat een aantal gemeenten zich bij de inrichting van het referendum laat leiden door een verwachte lage opkomst en blijkbaar niet (meer) door een beperkt budget. Dat argument raakt kant noch wal. Met het landelijk referendum hebben we in Nederland recentelijk maar één ervaring - het referendum over de Europese grondwet in 2005 - en daarbij was de opkomst 63,3 procent. Het beperken van het aantal stemlokalen in Son en Breugel, Nuenen en Geldrop-Mierlo wekt dan ook de schijn dat wordt aangestuurd op een lage opkomst. Een lage opkomst, zeker onder de 30 procent, maakt het makkelijker om de uitslag te negeren. Het lijkt dan ook op obstructie van het democratisch proces. Dit mogen we niet laten gebeuren. Wij zijn blij dat Helmond - evenals bijvoorbeeld Eindhoven -  voornemens is om het referendum als normale verkiezingen te behandelen.

Met het verminderen van het aantal stemlokalen wordt nog een ander signaal afgegeven. Het beeld wordt geschetst dat het associatieverdrag tussen de EU en Oekraïne niet zoveel voorstelt. Het is een handelsverdrag waarvan er in Europa al zoveel zijn, dus waarom zou de burger zich daarover druk maken. Niets is minder waar. Niet alleen heeft dit akkoord bijgedragen aan het ontstaan van de burgeroorlog in Oekraïne, ook wordt het door een deel van de Oekraïense bevolking als opstapje naar het EU-lidmaatschap geïnterpreteerd. Bovendien intensiveert dit akkoord de relaties met een land waarvan de regering verantwoordelijk wordt gehouden voor ernstige mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden en zal straks meer EU-geld naar dit zeer corrupte land vloeien.

Onacceptabel

Het Burgercomité EU wil met het referendum een luid en duidelijk 'nee' laten horen naar de EU. En Nederlandse politici dwingen om het debat hierover met de burgers te voeren in plaats van met elkaar. Ook de SP zal een nee-campagne voeren in de overtuiging dat dit akkoord de eenheid en stabiliteit van Oekraïne niet ten goede komt. Het referendum over het verdrag verdient het om serieus genomen te worden. Het heeft ook een symbolische betekenis: de kiezer mag zich eindelijk weer een keer uitspreken over de ontwikkelingen in de EU. Dit is ons democratisch recht en elke belemmering daarvan is onacceptabel.

Lonneke Maráczi is gemeenteraadslid en Barry Wouters is burgercommissielid voor de SP in Helmond. Dit artikel verscheen op 23 januari 2016 in het Eindhovens Dagblad.