Helmond

Na een marathonvergadering van acht uur stemde de meerderheid van de gemeenteraad vorige week donderdag in met de begroting. Zeven partijen stemden voor. Helder Helmond, PvdA, Lokaal Sterk en D66 stemden tegen.

Hoe om te gaan met het zogeheten 'overgebleven' zorggeld? Dat was een belangrijk punt voor de tegenstemmers. SP-fractievoorzitter Lonneke Maráczi vindt het jammer dat de vier partijen om die reden tegenstemden. "Dat is voor ons namelijk ook een belangrijk punt."

Dat geld wordt goed besteed, zegt Maráczi. "De besteding van het geld moet passen binnen de sociale doelstelling van de WMO en dat doet het ook. Het gaat niet alleen om huishoudelijke ondersteuning voor ouderen, maar bijvoorbeeld ook om dagbesteding en om hulp aan verslaafden. Stadslab en Stadsleerbedrijf passen ook in het WMO-beleid."

De zorg in Nederland is ingewikkeld geregeld. Lonneke Maráczi: "Ja dat maakt de discussie er niet makkelijker op. Als wordt gezegd dat het overgebleven geld naar de zorg moet, denken veel mensen bij zorg al gauw aan hulp voor ouderen, bij het douchen, het innemen van medicijnen of het aantrekken van steunkousen. Maar dat is nou net een vorm van zorg die niet onder de gemeente valt."

Wat is zorg en wat niet? Daarover verschillen de meningen ook. Maráczi: "In het kader van een project voor autistische kinderen is een bijdrage verstrekt van vijfduizend euro voor een kinderkookboek. Sommige partijen vinden dat geen zorg en ook in de publiciteit wordt daar schamper over gedaan. Ik vind dat verdrietig want eigenlijk speel je dan kwetsbare mensen tegen elkaar uit terwijl ze allemaal onze steun verdienen."

De 'poetshulp' komt vaak terug in de discussie. Maráczi: "Deze hulp valt inderdaad wel onder de WMO. De uitvoering in Helmond komt niet uit de lucht vallen. Toen Den Haag de geldkraan voor deze hulp flink dichtdraaide zat de gemeente met een probleem en daarmee ook de mensen. De gemeente moest een nieuwe aanpak opzetten. Dat is vastgelegd in de WMO-verordening en het WMO-beleidsplan. Het beleid hierin is unaniem door de gemeenteraad goedgekeurd, óók door de partijen die nu tegen de begroting stemmen. Dat neemt niet weg dat wij natuurlijk niet blij zijn met die landelijke bezuinigingen. In de Tweede Kamer heeft de SP dan ook tegengestemd."

Sommige partijen hebben kritiek dat de financiële dekking van Stadslab en Stadsleerbedrijf is veranderd. Maráczi: "Omdat er vanwege de landelijke maatregelen in het begin veel onduidelijk was en er ook onzekerheid was over het geld is in 2014 een extra fonds van 4,5 miljoen euro ingesteld. Nu blijkt dit extra fonds niet meer nodig en kunnen het Stadslab en Stadsleerbedrijf uit de WMO-reserve betaald worden. Logisch, het gaat ook om WMO-beleid. Bedenk wel dat het om eenmalig geld gaat, je kunt het maar één keer uitgeven. De problemen door de landelijke bezuinigingen kun je er niet mee oplossen. Sorry dat ik een beetje technisch ben."

Wat vind je ervan dat steeds de SP op de korrel wordt genomen als het over zorg gaat? "Dat begrijp ik wel. Zorg is een echt SP-ding. Logisch dat wij onder het vergrootglas liggen nu wij met twee wethouders deel uitmaken van het college. Onze inzet is om onder moeilijke omstandigheden een zo sociaal mogelijk beleid te voeren. Daar houden we gewoon aan vast."

Lees hieronder de toelichting van SP-wethouder Nathalie van der Zanden in de raadsvergadering van afgelopen donderdag. Ze lichtte haar betoog toe aan de hand van het inmiddels veelbesproken kookboek voor autistische kinderen.

In deze begroting staat centraal dat iedereen kan meedoen, rondkomen en vooruitkomen! waar voor iedereen, ook voor mensen die meer kwetsbaar zijn een plek is. In deze begroting staat de mens centraal!

Een terugblik. 1 januari 2015 werden we als gemeente verantwoordelijk voor een groot aantal nieuwe taken binnen het sociaal domein. We moesten Jeugdhulp en WMO zelf organiseren. Spannend als het Rijk noodzakelijke bestanden pas medio december en onvolledig overdraagt. Extra spannend als het bijbehorende budget pas na een fikse bezuiniging aan gemeenten wordt overgedragen.

De afgelopen maanden heb ik veel gesproken met inwoners en mensen uit het veld om te horen hoe zij deze periode hebben ervaren. Met de direkteuren van Woonpartners, GGz Oost Brabant en de LEVgroep ben ik voor een aantal gesprekken bij inwoners thuis op bezoek gegaan. Rode draad in deze gesprekken was dat mensen mee willen blijven doen met de juiste ondersteuning! We zijn op de goede weg, maar we zijn er nog niet! Deze megaklus vraagt tijd. Belangrijk is dat we met elkaar de weg bewandelen en van elkaar leren.  Altijd vanuit de gedachte dat de zorg voor de mens centraal staat.

We zien dat onze inwoners in 2016 meer de weg weten te vinden naar WMO- en Jeugdhulp dan in 2015. Onze professionals in de wijken worden meer ingezet en tegelijkertijd lopen de budgetten terug, wethouder Smeulders heeft dit in zijn verhaal al toegelicht. Doorontwikkeling voor Wmo en jeugdhulp is dan ook noodzakelijk en daarom zetten we o.a. extra in op preventie.

Bijvoorbeeld:

• Preventie: GGZ en schuldhulpexpertise in de gebiedsteams, een aanpak gericht op personen met verward gedrag;
• Vroegtijdige inzet bij schuldproblemen om stapeling van problematieken of escalatie te voorkomen;
• Meer woonvoorzieningen voor kwetsbare inwoners, indien nodig met begeleiding;

Uiteraard hebben we uw opdracht om de eigen bijdrage te verlagen ter harte genomen en ik vind dit zelf ook een belangrijk aandachtspunt. Bij aanvang van deze coalitieperiode hebben wij direct maatregelen genomen om mensen met een lager inkomen te ontzien en deze groep zelfs te vergroten zodat meer mensen in aanmerking kwamen voor deze maatregelen. We hebben toen de inkomensgrens verhoogd naar 120%. Ik ben ook blij om te zien dat het Rijk dit eveneens aandacht geeft en aanvullende maatregelen heeft genomen om de eigen bijdrage aan te pakken. We constateren dat bij de maatregelen die het Rijk voorstelt, niet alle groepen inwoners in dezelfde mate worden gecompenseerd. Dit is een punt van aandacht, op dit moment rekenen we alles door om hier een goede invulling aan te kunnen geven. Ik in januari hiervoor bij u terug, de verlaging van de eigen bijdrage worden met terugwerkende kracht vanaf 1 januari ingevoerd.

Een van de onderwerpen waar we veel aandacht voor hebben gehad en nog steeds hebben is de huishoudelijke ondersteuning. Vanuit het Rijk kregen gemeenten zo’n 30% minder WMO-budget voor deze voorziening, in 2016 loopt deze korting zelfs op tot 40%! Een forse opgave om deze bezuiniging door te voeren en tegelijkertijd het doel – een schoon huis – te kunnen garanderen. Dit betekende dat wij de huishoudelijke ondersteuning fundamenteel anders moesten organiseren en positioneren. Dit ging niet zonder dat het pijn deed en doet, maar het uitgangspunt blijft voor mij overeind: een schoon huis. Ondanks de forse korting vanuit het Rijk waar wij niet voor hebben gekozen maar wel moesten doorvoeren, hebben we deze voorziening goed weten in te vullen. Ik besef mij tegelijkertijd dat deze immense verandering veel teweeg heeft gebracht bij een kwetsbare groep mensen van onze stad. In de beeldvorming zie je dat ook terug: veel mensen zijn tevreden maar ervaren tijdsdruk.

Op basis van signalen uit de praktijk hebben we aan uw Raad voorgesteld een extra categorie toe te voegen aan de WMO Huishoudelijke ondersteuning. Ik ben blij met uw steun zodat we hiermee aan een specifieke groep mensen nog betere ondersteuning kunnen bieden. Ik durf te stellen dat we het goed doen in Helmond: de huishoudelijke ondersteuning voldoet aan de afspraken die we gemaakt hebben en waarmee u heeft ingestemd. Mee kunnen blijven doen en zelfredzaamheid bevorderen zijn hierbij de uitgangspunten. Maar een omslag in deze voorziening is niet ineens gerealiseerd en het heeft tijd nodig om eraan te wennen. Uiteraard blijven we goed kijken naar de kwaliteit van de huishoudelijke ondersteuning en daar waar nodig leveren we maatwerk. Ik herhaal hierbij nogmaals mijn eerdere oproep aan u om mij te informeren als u signalen van het tegenovergestelde ontvangt.

Dat is overigens bij alle zorghulp het geval: daar waar nodig leveren we maatwerk. Maar voor mij blijft overeind "wie zorg nodig heeft, krijgt zorg!" Dat is waar we het voor doen: zorgen dat mensen mee kunnen doen, rond kunnen komen en vooruit kunnen komen. De mens staat voor mij echt centraal. Daar waar het niet goed gaat, pakken we aan. Ik roep iedereen op die mensen kennen waar het niet goed zou gaan om die bij ons te melden. Die boodschap blijf ik herhalen want nogmaals: waar hulp nodig is, gaan we die regelen want ieder mens telt, iedere Helmonder is voor mij belangrijk.

De motie van CDA over het ontzorgen van mantelzorgers van dierbaren in de laatste fase van hun leven wordt positief ontvangen. Een bijzondere groep die aandacht verdient. Binnenkort komt er een voorstel.

In 2014 heeft uw raad bij de begrotingsbehandeling het Sociaal Innovatief Fonds opgericht. Dit fonds is bedoeld om onze lokale netwerken te versterken. Het Stadslab en het Stadsleerbedrijf komen voort uit het Sociaal Innovatief Fonds.

Via het Stadslab kunnen alle Helmonders met ideeën komen om onze stad leefbaarder, aantrekkelijker en socialer te maken.  Hier ontstaan duurzame oplossingen voor ondersteuningsbehoeften tussen inwoners, bedrijven, onderwijs en maatschappelijke organisaties waarmee een beroep op professionele en individuele voorzieningen wordt voorkomen. De gemeente is een van de partners en sponsor van het Stadslab.  Een living lab waarbij inwoners en instellingen vanuit persoonlijke drijfveren hun talenten en middelen inzetten en dat sinds dit jaar al 72 initiatieven telt, waarvan er al 20 daadwerkelijk zijn gestart!

We waren allemaal getuige van het ontstaan van het  Stadslab en het is dan ook jammer om terug te lezen dat de kracht die in onze stad zit niet omarmd wordt.  Voor onze inwoners die zich hiervoor hebben ingezet is dit niet motiverend terwijl zij zich nu juist met veel positieve energie storten op maatschappelijke vraagstukken.

Neem nou het kookboek voor kinderen. Dit is niet zomaar een kookboek maar bedacht en ontwikkeld door en voor kinderen met autisme in samenspraak met GGD, Elkerliek en basisscholen. Deze specifieke en kwetsbare groep kinderen dreigt de aansluiting bij onze samenleving te missen, maar door dit kookboek verstevigen we juist de sociale verbinding doordat zij samen kunnen koken en kunnen eten en weer aansluiting in het meedoen vinden. Ik vind dit juist een heel mooi voorbeeld hoe we een kwetsbare groep op weg kunnen helpen en vind het erg jammer dat dit mooie idee simplistisch wordt weggezet.

Het tweede onderdeel is het Stadsleerbedrijf. Na een wat langere opstartfase is het project nu goed op weg. Het Stadsleerbedrijf biedt kansen aan mensen die niet direkt aan het werk kunnen maar waarvoor we het belangrijk vinden dat ze mee kunnen doen in de maatschappij. Dit kan doordat mensen zich inzetten voor de wijk, vrijwilligerswerk doen of bijvoorbeeld activiteitenbegeleider zijn. Er wordt ingezet op leren en meedoen en er wordt goed gekeken naar de behoeften en mogelijkheden van de deelnemers. Daarnaast wordt ook gekeken naar de behoeften van de organisaties die een leer-werkplek bieden. Heeft u ook al de eerste positieve ervaringen van deelnemers gelezen? Zoals het inspirerende verhaal van Jeroen die gestart is bij Het Beginstation. Ik nodig u uit om dit verhaal op de website van de LEVgroep te bekijken!

Participatiecoaches ondersteunen bij het vinden van een goede match van potentiele deelnemers en de bijbehorende begeleiding. Om die reden zorgen we volgend jaar ook voor extra participatiecoaches voor onder anderen het Stadsleerbedrijf. Een zinvolle daginvulling en persoonlijke ontwikkeling staan centraal met als doel dat mensen kunnen meedoen, leren en ontmoeten. Én het mes snijdt aan twee kanten, want onze wijken en organisaties worden er ook beter van.

 

----------------