h

Wethouders verdienen steun, niet afkeuring! (update)

28 juni 2017

Wethouders verdienen steun, niet afkeuring! (update)

In de raadsvergadering gisterenavond hebben de oppositiepartijen PvdA, Lokaal Sterk, D66, Helder Helmond en Senioren 2013 een motie van afkeuring ingediend tegen de wethouders Margreet de Leeuw (CDA) en Nathalie van der Zanden (SP). Onderwerp: het onderzoek naar de overschotten WMO en Jeugdzorg in het jaar 2015. De motie van afkeuring - die het niet haalde - is geheel ten onrechte, vindt de SP. De wethouders verdienen steun, niet afkeuring!

2015 was een bijzonder overgangsjaar. Alle gemeenten waren volop verwikkeld in de zogeheten decentralisaties. In gewoon Nederlands: de regering kieperde allerlei regelingen bij de gemeente over de schutting. En dat ging gepaard met forse bezuinigingen.

Naast allerlei organisatorische en administratieve problemen was duidelijk dat bepaalde regelingen niet als vanouds konden doorlopen. Zo werd de landelijke geldkraan voor de huishoudelijke ondersteuning met 40% dichtgedraaid. Mensen hebben dat gemerkt met het inleveren van uren.

Onder deze omstandigheden hebben de wethouders de keuze gemaakt om allereerst te zorgen dat iedereen die een aanvraag doet ook daadwerkelijk geholpen wordt. Dat had voorrang. In 2015 is bijna dertienduizend keer een beroep gedaan op een of andere WMO-voorziening en tweeduizend maal op een Jeugdzorg-voorziening.

Een flinke hap van het overschot in 2015 is het gevolg van niet verzilverde indicaties. Om dit verder te kunnen onderzoeken zijn heel specifieke cliëntgegevens nodig. De gemeente kon deze gegevens niet leveren. Als gezegd, dat had geen prioriteit. Prioriteit had dat allereerst iedereen geholpen werd. Inmiddels kunnen deze gegevens wel geleverd worden. Er komt ook een vervolgonderzoek.

Is de controlerende taak van de gemeenteraad in het geding nu die gegevens niet beschikbaar waren? Nee. Deze gegevens waren niet nodig om aanvragen af te werken. In het onderzoeksrapport (zie onder) wordt uitgebreid verslag gedaan van aantallen cliënten, soorten voorzieningen en ingediende bezwaarschriften.

Alles overziend luidt daarom het oordeel van de SP over de motie van afkeuring: vergezocht en buiten proportie. Hieronder de bijdrage van SP-raadslid Hans Verbakel tijdens het debat in de raad.

Voorzitter,

Het onderzoek naar het overschot in 2015 op de WMO en Jeugdzorg is in de raadscommissie zeer uitgebreid besproken. Alles overziend springen twee dingen eruit.

Ten eerste: het niet-verzilveren van gestelde indicaties kan niet onderzocht worden omdat de gegevens op cliëntniveau ontbreken.

In het rapport legt de gemeente uit waarom die gegevens niet verstrekt konden worden. Pagina 22 is er in zijn geheel aan gewijd. Als we het samenvatten in onze eigen woorden komt het hier op neer: het had geen prioriteit om deze specifieke gegevens te hebben. Voorrang had om ervoor te zorgen dat iedereen de zorg of voorziening kreeg die werd aangevraagd. En dat was een hele klus met alle overgangsproblemen rond de decentralisaties, de gebrekkige informatieoverdracht, de perikelen rond Peel 6.1 en zo meer.

Voorzitter, wij vinden de keuze om voorrang te geven aan de zorg en het verstrekken van voorzieningen logisch en zeer te billijken.

Het andere punt is de kritiek van de zorgaanbieders op de gemeente. Voor zover het gaat om het niet-verzilveren van zorg is onze indruk dat er geen bijzondere verklaringen komen bovendrijven. Over de gedachte dat de eigen bijdrage een rol speelt, schrijft het onderzoeksbureau “dat niet waarschijnlijk is dat de eigen bijdrage een oorzaak is geweest van de overschotten zorggeld in Helmond.” (pag. 13)

Maar daarnaast doen zorgaanbieders andere - pittige - uitspraken over de relatie met de gemeente. Citaat uit het rapport:

“Wat opvalt, is dat zorgaanbieders bijzonder kritisch zijn over de administratieve processen binnen de gemeente (vooral facturatie), de ervaringen met en communicatie over de resultaatfinanciering huishoudelijke hulp, en de mate waarin de gemeente in staat is om samen met belanghebbenden te komen tot een langetermijnvisie op de WMO en Jeugdzorg. Over deze thema’s zit aan de kant van de zorgaanbieders veel irritatie en ongenoegen.” (pag 25)

Ook hier weer het beeld dat we een redelijk hectische periode achter ons hebben. Met sommige kritiek is het college het eens, inderdaad ging veel aandacht naar de korte termijn maar dat was een bewuste keuze om de zorg veilig te stellen, met andere punten van kritiek is het college het niet eens.

Het onderzoeksbureau schrijft dat “2015 een uitzonderlijk jaar was (overgangsjaar) waarbij er veel onduidelijkheid was over beschikbare budgetten, het aantal cliënten, en de zorg die deze cliënten in dat jaar daadwerkelijk nodig hadden.” (pag 33)

Als gezegd: de kritiek van de zorgaanbieders is op sommige punten pittig. Wij plaatsen die kritiek in de context van de vele onduidelijkheid zoals het onderzoeksbureau dat beschrijft. Niemand was er opzettelijk op uit om de relatie met de zorgaanbieders te bemoeilijken of andersom, om de relatie met de gemeente te bemoeilijken. Dat neemt niet weg dat er meningsverschillen kunnen ontstaan en ook niet altijd hoeven de belangen precies gelijk te lopen.

Voorzitter, het onderzoeksbureau schrijft dat “het belangrijk is om niet te lang te blijven hangen in 2015 maar om naar de toekomst te kijken.” (pag 33) Daarbij neemt het college de adviezen van het bureau over en neemt zich het onderzoek ter harte. In haar brief aan de rekenkamercommissie noemt het college negen punten om voor de toekomst verder uit te werken. Lessen trekken en naar de toekomst kijken, daar kunnen wij ons goed in vinden.

Tot slot het vervolgonderzoek: wij steunen de rekenkamercommissie dat er inderdaad onafhankelijk vervolgonderzoek moet komen. Of dat onderzoek al in 2017 kan plaatsvinden of pas na afsluiting van 2017 bekijken we praktisch. Als het onderzoek zinvolle gegevens oplevert ook al is het jaar niet afgesloten, dan hebben wij daar geen bezwaar tegen.

Tot zover.

Bijlage

onderzoeksrapport (pdf-bestand)

 

Update

Daags na de raadsvergadering spreken enkele zorgaanbieders zich uit. Zorgverlener Savant stelt dat er geen sprake is van een slechte of verslechterde relatie met de gemeente Helmond.

Uit: Eindhovens Dagblad (pdf-bestand).

U bent hier