Helmond

De FNV heeft een inventarisatie gemaakt van de manier waarop gemeenten de Wet Werk en Bijstand uitvoeren. Het rapport is vorige week uitgekomen. Onder meer Helmond wordt kritisch tegen het licht gehouden.

Helmond was een van de eerste gemeenten die experimenteerden met de Work First-aanpak: werken voor je uitkering. Ook wel: aan de kleerhangers. Het FNV-rapport meldt daarover:

De Work First projecten hebben onder meer als doel om werkzoekenden beter toe te rusten voor de arbeidsmarkt, maar of dit ook echt gebeurt is de vraag. Zo stellen hulpverleners in Helmond dat ze nog nooit gehoord hebben dat iemand door het project Direct Werk daadwerkelijk een echte baan heeft gekregen. âDe kansen op werk verbeteren niet, het roept alleen maar weerstand op. De sociale dienst heeft niets te bieden. Na zes weken Direct Werk komen ze weer op een wachtlijst.

De FNV is bezorgd dat een groeiende groep mensen ook met werk niet uit de armoede komt.

Werkzoekenden komen steeds meer onder druk te staan om een baantje te accepteren, terwijl gemeenten juist minder investeren om hun positie op de arbeidsmarkt duurzaam te versterken. Het effect is dat werkzoekenden steeds meer onder druk staan om tijdelijke baantjes te accepteren, met als risico dat ze na een paar maanden weer op straat staan. In 2003 moest 22,5% van degenen die werk vonden, binnen een jaar weer aankloppen bij de sociale dienst. Mensen die de praktijk kennen, signaleren dat het probleem sindsdien in sommige gemeenten alleen maar toeneemt. Er dreigt een nieuwe onderklasse te ontstaan van mensen die zich in leven proberen te houden met onzekere, slechtbetaalde baantjes.

Volgens de FNV bedroeg deze zogenaamde draaideurratio in 2003 in Helmond 29,7%. In 2001 was dat nog 21,5%.

In het rapport ook aandacht voor het verschijnsel dat aanvragers van een bijstandsuitkering afhaken terwijl onduidelijk is waar deze mensen blijven.

Steeds meer mensen die zich bij het CWI melden om een uitkering aan te vragen, zien daar bij nader inzien toch maar van af. Ze worden afgeschrikt door de strengere controle, door de tewerkstelling, door de lange wachttijd en door andere methoden waarmee gemeenten het aanvragen van een uitkering proberen te ontmoedigen. Gemeenten met een Work First aanpak zien het aantal uitkeringsaanvragen dalen met 15-30%. Gemeenten presenteren de daling van de instroom in de bijstand vaak als een succes. Op een enkele uitzondering na hebben ze echter geen enkel idee wat er gebeurt met de afhakers. Misschien hebben ze werk gevonden, maar het zou ook kunnen dat ze op straat zwerven of dat ze in de criminaliteit zijn terechtgekomen. Vaak weten hulpverleners ook niet wat er met de afhakers gebeurt. Voor zover ze het wel weten, is het beeld dat sommige afhakers zich prima weten te redden, maar dat anderen ernstig in de problemen komen.

De SP heeft het college van B en W om een reactie op het rapport gevraagd. Ook wil de partij dat onderzocht wordt waar de afhakers blijven.

• SP-vragen aan het college van B en W (pdf-bestand)
• Het FNV-rapport (pdf-bestand 400kB)

2005-08-29

Aanvulling

Op 11 oktober 2005 heeft het college van B en W de vragen beantwoord. Zie hier: een, twee.

Worden wsw-banen verdrongen door het project Direct Werk? Deze vraag is eerder al aan de orde geweest. Zie hier: een, twee, drie.